“Er is geen ruimte voor blanco cheques". Met die woorden temperde Vlaams minister van begroting Matthias Diependaele (N-VA) de verwachtingen voor de komende begrotingsonderhandelingen. De door CD&V geopperde injectie van 1 miljard in onze kinderopvang zou onhaalbaar zijn. Als het van degrootste Vlaamse volkspartij afhangt, mogen de Vlaamse crèches en onthaalouders blijkbaar verderkraken. De Vlaamse regering draagt nochtans de verantwoordelijkheid voor de aanhoudende crisis.De voorbije decennia werden beleidsmakers uitgebreid gewaarschuwd voor de huidige deconfiture van deze cruciale sector. Toch werden legislatuur na legislatuur de normen verlaagd, de fameuze kind-begeleider-ratio naar 1 op 9 gebracht en de wanhoop van de sector over de onhoudbare werkomstandigheden systematisch genegeerd.
Intussen beslisten talloze stagiaires nooit met het werk te beginnen. Evenveel kindbegeleiders - vooral vrouwen - gaven de job moegestreden op. Anderen blijven doorgaan, ten koste van hun eigen mentale en fysieke welzijn. Tijdens deze twee jaren van diepe crisis, blonk de Vlaamse regering uit in struisvogelpolitiek en gerommel in de marge: enkele miljoenen voor meer inspectie en een jobwebsite. Van de aangevraagde 9000 inkomensgerelateerde plaats en raakten er dit jaar 2000 gesubsidieerd. Ook het wegwerken van de laagste subsidietrappen lijkt een verdere crash niet te kunnen afwenden.
Wij trokken als ouders en feministen met onze kleintjes het voorbije jaar lang naar het Vlaams Parlement. Ondertussen vulden de kranten zich met onheilstijdingen over wantoestanden,sluitingen, opgebrande kindbegeleiders en signalen dat het bovenal vrouwen zijn die de prijs betalen.
Minister van Welzijn Hilde Crevits (cd&v) verzamelde experts, vakbonden, werkgevers en middenveld om de kinderopvang van de toekomst uit te tekenen. De consensus is er oorverdovend: alleen door de sector zo snel mogelijk een structureel perspectief te bieden op een lagere ratio, waardige werkomstandigheden, een betere opleiding en goede omkadering kan een crèche-crash afgewend worden. Voor kindbegeleiders is dit de septemberverklaring van de laatste kans.
Elke partij die zich met enige sérieux wil opwerpen als pleitbezorger van Vlaamse gezinnen moet de crèchecrisis die jonge ouders steeds harder treft ernstig nemen. Elke beleidsmaker die het goed meent met het recht van elk kind op een kansrijke start moet die met kwaliteitsvolle opvang helpen mogelijk te maken.
Elke politieke fractie die droomt van 80 procent tewerkstelling moet zich realiseren dat daar zonder duurzame opvangplaatsjes en waardige werkomstandigheden onmogelijk sprake van kan zijn.
Elke minister die een mooi verhaal van Vlaanderen wil schrijven moet zich af vragen waar de budgettaire prioriteiten liggen. Er is een maatschappelijk draagvlak waar politici ’s nachts van zouden moeten dromen. De plannen zijn er, nu de middelen nog. Als ouders en feministen die hun woensdagnamiddagen graag elders zouden besteden dan hoofdschuddend op de tribune van het Vlaams Parlement, vragen wij opnieuw, met nadruk: investeer. Eén miljard is een mooi begin.
Dit opiniestuk verscheen op 8/9/2023 in De Morgen.
Ondertekend door:
Noëmi Willemen Crisiskabinet Kinderopvang
Jeroen Lievens Femma vzw
Isa Verlaenen Rebelle vzw
Meron Knikman Vrouwenraad
Fauve Peirelinck Furia
Sarah Scheepers Ella
Julie Van Garsse ZIJkant